تأمین مالی جمعی در سال‌های اخیر به یکی از روش‌های نوین و فناورانه شناخته شده است که تاثیر مؤثر در جذب سرمایه برای پروژه‌های نوآورانه تبدیل شده است. این روش از تأمین مالی جمعی به کارآفرینان و صاحبان پروژه این امکان می‌دهد تا خارج از ساختارهای سنتی مالی، از مردم به صورت مستقیم سرمایه مورد نیاز را دریافت کنند. با این حال، همان‌طور که هر فرصت سرمایه‌گذاری می‌تواند سودآور باشد، بدون شک به همراه خود ریسک‌هایی نیز به همراه دارد که نباید از آنها غافل شد.

چرا ارزیابی ریسک اهمیت دارد؟

در نخستین نگاه، شرکت در پروژه‌های تأمین مالی جمعی ممکن است ساده به نظر برسد. اما پشت این سادگی، پیچیدگی‌های خاص خود را نهفته دارد که در صورت بی‌توجهی به آن‌ها، سرمایه‌گذار ممکن است با خسارت‌های مالی یا حتی اجتماعی و… روبه‌رو شود. ارزیابی ریسک نه‌تنها راهی برای محافظت از سرمایه است، بلکه به سرمایه‌گذار کمک می‌کند تا تصمیمی آگاهانه‌ترو سنجیده‌تر که مبتنی بر واقعیت‌های بازار است، بگیرد.
________________________________________

انواع ریسک در تأمین مالی جمعی

صاحبان پروژه در مسیر سرمایه‌گذاری از طریق تأمین مالی جمعی با انواع مختلفی از ریسک روبه‌رو هستند. شناخت این ریسک‌ها اولین گام برای مدیریت مؤثر آن‌ها به شمار می رود که عبارتنداز:

۱. ریسک شکست پروژه

بسیاری از پروژه‌ها، به‌ویژه استارتاپ‌ها در مرحله شروع یا توسعه با چالش‌هایی روبه‌رو می‌شوند. عدم تحقق اهداف فنی، مالی، بازاریابی و یا زمانی ممکن است منجر به شکست پروژه شود.

۲. ریسک نقدشوندگی پایین

در بورس سهام‌ قابل‌معامله هستند اما برخلاف آن در پروژه‌های تأمین مالی جمعی معمولاً غیرقابل بازخرید یا فروش در کوتاه‌مدت است. این یعنی سرمایه‌گذار باید آمادگی نگهداری طولانی‌مدت سرمایه خود را داشته باشد.

۳. ریسک کلاهبرداری و تقلب

در فضای باز و آنلاین پلتفرم‌های کرادفاندینگ این خطر همیشه وجود داشته که برخی پروژه‌ها صوری یا با اهداف نامشروع طراحی شده باشند. نبود نظارت کافی می‌تواند زمینه‌ساز سوء‌استفاده شود. و صاحبان پلتفرم ها باید نظارت دقیقی روی پروژ ها داشته باشند.

۴. ریسک‌های قانونی و مقرراتی

در برخی کشورها چارچوب‌های حقوقی مشخصی برای تأمین مالی جمعی وجود ندارد یا به‌سرعت در حال تغییر است. این موضوع می‌تواند هم برای سرمایه‌گذار و هم برای سرمایه پذیر دردسرساز شود. که البته ایران قوانین و مقرراتی در این خصوص تدوین کرده است اما با توجه به شرایط نیاز است قوانین تکمیلی تری در این خصوص ارایه گردد.

۵. ریسک بازار

تغییر ناگهانی از جمله:نیازهای بازار، رقبا، شرایط اقتصادی و شرایط فرهنگی جامعه می‌تواند موفقیت پروژه را تحت‌تأثیر قرار دهد. گاهی ممکن است بازار هدف به گونه ای پیش برود که از پروژه استقبال نشود.

۶. ریسک‌های اجرایی و عملیاتی

توانمندی و تجربه تیم اجرایی و معروفیت افراد پروژه نقش زیادی در موفقیت پروژه دارد. از طرفی ضعف در مدیریت، برنامه‌ریزی، منابع انسانی یا تأمین مواد اولیه و یا دادن اطلاعات ناکافی به سرمایه گذارممکن است اجرای پروژه را مختل کند.
________________________________________

راهکارهایی برای کاهش ریسک

خوشبختانه راه‌هایی برای مدیریت این ریسک‌ها نیز وجود دارد. سرمایه‌گذاران هوشمند با رعایت چند اصل ساده اما حیاتی می‌توانند ریسک خود را به شکل قابل‌توجهی کاهش دهند:

 تحقیق جامع درباره تیم و پروژه

پیش از هر سرمایه‌گذاری باید سوابق، تجربه، شفافیت و تخصص تیم اجرایی و پیشینه آنها را در پروژه های گذشته با ‌دقت بررسی کرد. تیم‌هایی با رزومه مشخص و سابقه موفق، ریسک پایین‌تری دارند.

تحلیل مدل کسب‌وکار

بررسی اینکه چگونه پروژه قصد دارد درآمدزایی کند و چقدر قرار است سود دهد، مشتریان هدف چه کسانی هستند و آیا بازار ظرفیت پذیرش آن را دارد این موضوع بسیار تعیین‌کننده است.

 ارزیابی پلتفرم تأمین مالی

پلتفرم‌هایی که شفاف عمل می‌کنند، گزارش عملکرد دارند و تحت نظارت نهادهای قانونی هستند امنیت بیشتری برای سرمایه‌گذار فراهم می‌کنند.

 بررسی مستندات مالی

صورت‌های مالی، پیش‌بینی‌های درآمد و هزینه‌ها، زمان سود تقسیم شده، اهداف مرحله‌ای و گزارش‌های شفاف باید مورد تحلیل قرار گیرند. اطلاعات مبهم یا ناقص، زنگ خطری جدی برای سرمایه گذار و سکوی تأمین مالی جمعی است.

 تنوع‌بخشی به سرمایه‌گذاری

به عنوان سرمایه گذار به‌جای سرمایه‌گذاری در یک پروژه، بهتر است مبلغ خود را میان چند پروژه با موضوعات و ویژگی‌های متفاوت تقسیم کنید. این کار باعث می‌شود در صورت شکست یکی از پروژه‌ها، تمام سرمایه از بین نرود.
________________________________________

در نهایت….

تأمین مالی جمعی فرصتی شگفت‌انگیز برای مشارکت در پروژه‌های خلاقانه، سودآور و آینده‌دار است اما مانند هر روش سرمایه‌گذاری دیگر، بدون تحلیل و ارزیابی درست می‌تواند منجر به زیان شود. هوشمندی در شناخت ریسک‌ها و استفاده از ابزارهای مدیریتی کلید موفقیت در این مسیر است. سرمایه‌گذار آگاه کسی است که پیش از هر اقدامی به تحقیق، تحلیل و ارزیابی بپردازد.

منبع:کراد 24